فتوگرام
عکسی که بدون دوربین تهیه شود. فتوگرام از قراردادن یک شی بر روی سطح حساس به نور و سپس نوردهی به آن به دست می آید. به آن ریوگراف نیز گفته می شود و تصویر به دست آمده، سایه نمای نگاتیوی از آن شی است. پیشگام این شیوه، من ری، عکاس مبتکر و تاثیرگذار بود.

يکی از روش های قديمی برای درک چگونگی چاپ عکس و همچنين تصويرسازی با عکس، که ابزار و وسايل پيچيده ای نياز ندارد، فتوگرام یا فتوگرام ديجيتال است. به کاربردن روش های مختلف فتوگرام در عين سادگی و بسيار لذت بخش و جالب است.

فتوگرام ها در واقع  سايهٔ اشيای مختلف بر روی کاغذهای عکاسی هستند. در اين شيوه از هر شیء يا  وسيلهای می توان فتوگرام تهيه کرد.با گذاشتن اين اشياء به طور مستقيم بر روی کاغذ عکاسی و تاباندن نور به آنها و ظهور کاغذ عکاسی، تصوير فتوگرام به دست  می آيد. در اين تصويرها اشياء به رنگ سفيد، بر زمينه تيره پديدار  می شوند، زيرا سايه اشياء مانع از نورديدگی آن قسمت از کاغذ عکاسی می شود. بنابراين بقيهٔ سطح کاغذ حساس که در برابر تابش نور قرار گرفته است، پس از ظهور، تيره می شود

اين شيوه با دگرگونی های انجام شده درعکاسی ديجيتال و با به کارگيری اسکنرهای تخت نيز انجام پذير است و اصطلاحاً به آن ((اسکنوگرافی)) می گويند