بی گمان شرکت اپل (Apple) برای ساخت تجهیزات خود، دقت فراوانی به خرج میدهد و کوچکترین جزییات را دور از دیده نمی گذارد. به تازگی آدام لاشینسکی (Adam Lashinsky) کتابی در مورد شرکت اپل و فرآیند طراحی و تولید در این شرکت منتشر کرده است.
این کتاب نگاهی موشکافانه به درون شرکت اپل انداخته و استراتژیهای طراحی، توسعه و مدیریت این شرکت را برای ارایه تولیداتی که انقلابی در صنایع ارتباطی به راه انداختهاند، برملا میکند.
اسکات فورستال معاون اپل که در تولید و ساخت نرمافزار سیستم عامل اپل (iOS) نقش اساسی داشته، میزان دقت متخصصان اپل در طراحی تجهیزات این شرکت را اینگونه توضیح میدهد: «من همواره یک لوپ با خودم حمل میکنم و با استفاده از آن مطمئن میشوم که جانمایی هر پیکسل صحیح و درست است. ما در اپل حتی در مورد یک پیکسل مدتها با یکدیگر بحث میکنیم.»
یقیناً توجه و دقت اپل به جزییات، محدود به تجهیزات نشده و بستهبندی را نیز در برمیگیرد. به همین خاطر جای تعجب ندارد هنگامی که درمییابیم علاوه بر ثبت صدها اختراع در زمینههای تکنولوژی، شرکت اپل طراحی بستهبندی خود را نیز به عنوان اختراع ثبت کرده است و کسی حق استفاده از آن را ندارد.
این در حالی ست که بسیاری از شرکتهای سازنده تجهیزات الکترونیک، بستهبندی در درجه دوم اهمیت قرار می دهند، اپل حساسیت خاصی نسبت به بستهبندی محصولات خود نشان میدهد. از بستهبندی ماوس گرفته تا موبایلهای iphone هر کسی که تاکنون تولیدات اپل را طی 15 سال گذشته خریداری کرده، اذعان میکند که بستهبندی تولیدات اپل، شیک و زیباست و در عین حال در ساخت آن تفکر و تعمق زیادی خرج شده است. کاری که بسیاری از شرکتها انجام نمیدهند. در کتاب لاشینسکی بخشی جداگانه به بستهبندی محصولات اپل اختصاص دارد. بر اساس اطلاعاتی که توسط کتاب ارایه شده، اپل در مقر خود یک اتاق محرمانه به بستهبندی اختصاص داده است و افراد معدودی حق ورود به این اتاق را دارند.
یک طراح بستهبندی ماهها در این اتاق خود را حبس کرده و تنها کاری که میکند باز کردن بستهبندیها و جعبههای جورواجور و گوناگون است تا مطمئن شود مشتریان در باز کردن بستهبندی و جعبهها با مشکلی مواجه نمیشوند. در این اتاق صدها نمونه گوناگون و آزمایشی از جعبههای مختلف برای تولیدات اپل قرار دارد.
طراحان و متخصصان تک، تک آنها را مورد تحقیق بررسی قرار میدهند. یکی از مراحل تایید جعبه، شیوه ای است که جعبه باز میشود.
طراح باید اطمینان حاصل کند جعبه به گونهای طراحی شده که با باز کردن آن خریدار به هیجان آمده و به نوعی احساساتی میشود. برای طراحی یک زایده (Tag) کوچک که به خریدار محل دقیق برچسب نامریی و لببر آی پاد را نشان میدهد، طراحان اپل صدها رنگ، فلشهای جورواجور و چسبهای مختلف را طراحی کرده و آنها را آزمودهاند.
برای باز کردن جعبه ابتدا برچسب- که به درب جعبه چسبیده شده- باید کنده شود، ولی از آنجایی که هم برچسب و هم جعبه شفاف (ترانسپارانت) هستند، تشخیص محل دقیق برچسب مشکل است. به همین خاطر طراحان باید تکه یا زایده کوچکی (Tag) طراحی میکردند که محل دقیق برچسب را نشان بدهد.
رقبای اپل نیز این جزییات و ظرایف را نادیده نگرفتند. شرکت سامسونگ برای موبایلهای گالاکسی خود از طرحی مشابه اپل استفاده کرده است. یکی از مواردی که اپل از سامسونگ به خاطر نقض حقوق مربوط به ثبت اختراعات خودش شکایت کرده، نوع بستهبندی است. در سال 2006 شرکت مایکروسافت یک ویدیوی کمدی در مورد درماندگی این شرکت برای تولید بستهبندی مشابه بستهبندی تولیدات اپل ساخته است. در این فیلم مایکروسافت با زبان طنز مدعی شد که کپیبرداری از بستهبندی اپل برای تجهیزات مایکروسافت به چه وضعیت خندهداری منجر میشود. بسیاری از افرادی که تجهیزات اپل را خریداری میکنند، بستهبندی آن را دور نمیاندازند، زیرا از آن خوششان میآید. این که چگونه یک مشتری جعبه و یا بستهبندی را باز میکند، برای بیشتر طراحان چندان اهمیت ندارد. با این حال اپل برای بستهبندی کم ارزش هم، همان ارزشی را قایل است که برای تجهیزات الکترونیک ساخت این شرکت قائل است. وسواس اپل در مورد کوچکترین جزییات، راز موفقیت تجهیزات این شرکت است.
نویسنده:جوشوا جانسون
مترجم:اسکندر جهانبانی