پوشش به جهت محافظت بیشتر از بسته بندی در برابر عواملی مانند رنگ گرفتگی و ممانعت از ساییده شدن و پوسیدگی و پیدایش براقیت و جذابیت در محصول چاپ شده از پوشش هایی مانند: سلفون، یووی و ورنی استفاده می شود که این عملیات را می توان با استفاده از دستگاههای مخصوص سلفون کشی و روشهای چاپی مانند: سیلک اسکرین، لترپرس. افست و … انجام داد.

1-سلفون:

سلفون پوششی است که موجب استقامت بسته بندی و از آن در برابر صدمه های احتمالی محافظت می کند و در انواع متفاوت مانند: مات، براق،  مخملی و طرح دار بر روی محصول چاپی، با توجه به نیاز آن محصول انجام می شود و یکی از رایج ترین شیوه ها به منظور پوشش روی سطح چاپی می باشد که توسط دستگاه های مخصوص سلفون کشی لایه نازکی از پلاستیک روی سطح کار چسبانده می شود. شیوه کار آن به این شکل است که سلفون های رول به کمک چسب روی سطح جعبه چسبانده می شود. به دو شکل ماشینی: اتوماتیک، نیمه اتوماتیک و در دو نوع: حرارتی و ساده می باشند. در نوع حرارتی به سبب بهره گیری از حرارت سلفون به شکل مقبول تری بر روی محصول چاپی قرار می گیرد.

انواع سلفون

همانگونه که توضیح داده شد، سلفون در انواع مات، براق، طرح دار و مخملی موجود می باشد که با توجه به مدل های بالا و با عنایت به شرایط کار و دستگاه ها به صورت های مختلف روی کار کشیده می شود. لازم به ذکر است که به طور معمول انواع جعبه های لمینتی پیش از لمینت کردن سلفون می کشند. به منظور مات یا براق شدن کار و اساسی ترین علت آن شکسته نشدن کاغذ یا نشکستن مرکب در هنگام دایکات زدن و تا کردن. سلفون ها دارای میکرون های مختلفی هستند که بسته به کاری که روی آن انجام می گردد قابل استفاده هستند.

الف) سلفون حرارتی:

همانگونه که از نامش پیداست با استفاده از حرارت سلفون به کار چسبیده می شود لیکن با این تفاوت که سلفونی که برای دستگاه حرارتی استفاده می گردد، خود دارای چسب می باشد که بعد از رسیدن به سیلندر داغ دستگاه، چسب موجب چسبیدن به کار می گردد و به وسیله حرارت به کار می چسبد . این نوع سلفون به لحاظ کیفیت بهترین نوع می باشد و تمامی پودری را که اپراتور چاپ به کار زده که کار به اصطلاح پشت نزند را حل می کند و دیگر حبابی روی کار نمی ماند.

چنانچه کاری با دستگاه 4 رنگ همزمان چاپ شود و دارای پودر باشد را نمی توان با دستگاه های دیگر سلفون کشید و باید با دستگاه های حرارتی این کار را انجام داد.

نکته دارای اهمیت این است که پس از کشیدن سلفون بر روی کار بعضی از رنگ های تمپلات به وسیله دستگاه حرارتی نمی توانیم روی کار امباس کنیم که در مراحل بعدی به آن اشاره می شود سلفون این دستگاه دارای طول و عرض های متفاوت می باشند.

ب) سلفون سرد (واتربیس):

در این نوع دستگاه چسب سرد داخل مخزن وجود دارد که سلفون خام از روی نوردی که داخل آن مخزن در حال چرخش است عبور می کند و چسبی می شود سپس سلفون حاوی چسب روی کار کشیده می شود. در این دستگاه دیگر اثری از حرارت نیست، سلفون این دستگاه هم مانند دستگاه حرارتی دارای طول و عرض های مختلف می باشد. یکی از مشکلاتی که در این دستگاهها با آن مواجه هستیم در خصوص پودر کارهای چاپی می باشد که پس از کشیدن سلفون اکثر مواقع حباب های کوچکی ظاهر می شود . میزان براق بودن که در این نوع سلفون می باشد و میکرون بالای آن کیفیتی به نسبت بالاتر از حرارتی را دارا می باشد، اما در صورتی که روی سلفون مات این نوع کار نمی توان uv کشید وچنانچه این کار را انجام دهیم احتمال برآمدن uv می باشد.

ج) سلفون ایرانی :

در این نوع دستگاه که بسیار کم برای کشیدن سلفون استفاده می شود کار را چسبی کرده و بعد سلفون را از روی کار چسبی شده عبور می دهیم. در این روش به هیچ عنوان حباب که از پودر ماشین چاپ به وجود می آید، نمایان نمی شود اما تمام لبه های کار چسبیده می شود و اپراتور را فوق العاده آزار می دهد.

2-یووی UV:

استفاده از اشعه ماوراء بنفش به عنوان تکنیکی برای خشک کردن سطوح چاپی از قرن 20 میلادی شروع شد.علت استفاده بیشتر از تکنیک UV جهت خشک شدن محصولات چاپی در میان سایر روش های رایج خشک کن ها عبارت است از:

•  خشک شدن آنی مرکب
•  امکان انجام عملیات پس از چاپ
•  به حداقل رساندن پشت زدگی محصولات چاپی
•  پایداری و ثبات سطح چاپی
•   افزایش مقاومت مرکب در برابر عوامل فیزیکی و شیمیایی
Uv در دو نوع براق و مات می باشد که از نوع مات آن بسیار کم استفاده می شود، که وجود زمان زیاد و هزینه بالا از دلایل آن می باشد.

Uv سیلندری تخت :

در این روش مانند ورنی سرد کاغذ را از توری سیلک اسکرینی که محتوی مواد uv می باشد یا از غلطک uv بدون هیچ فیلتریرد می شود که تمام کاغذ آغشته به uv می شود و بعد از خشک کن uv عبور داده می شود و کاغذ به صورت تمپلات براق می شود.

یووی موضعی برجسته:

یووی موضعی برجسته نوع دیگری از پوششاست که با کلیشه مجزا بر روی سطح چاپ شده قرار می گیرد و برخی از نقاط چاپ را مشخص و برجسته تر می کند. این لایه برجسته باعث می شود که حالت سایه روشن و براق بر روی سطح دیده شود. این کار به چاپ جذابیت خاصی می دهد. برای مثال می توان قسمت هایی از چاپ از برند تجاری محصولات، لوگوی شرکت، عکس، نام شرکت و مدیریت را از سایر قسمت ها برجسته تر کرد. این کار تاثیر تبلیغات را دو چندان می کند.

در روش یووی موضعی، کاغذ از زیر توری سیلک اسکرینی که محتوی مواد یووی است، رد می شود و با توجه به فیلم لیتوگرافی، محل های خاصی که باید بر روی آن UV قرار می گیرد، شابلون گذاشته می شود که بعد از کشیدن یکبار و رفتن زیر خشک کن، uv بر روی محل مورد نظر کشیده می شود.

• دستگاه یووی موضعی ساکورایی که به صورت کاملا اتوماتیک کار می کند و برای UV شنی، UV موضعی معمولی و UV برجسته مورد استفاده قرار می گیرد.

3-ورنی:

یکی از شیوه های پوشش روی سطوح چاپی و ایجاد جذابیت و براقیت در کار و نیز بالا بردن طول عمر و استحکام محصولات چاپی استفاده از ورنی در فرایند چاپ می باشد که با استفاده از چاپ افست این امر میسر شد.

با توجه به نوع مواد مصرفی و سیستم های چاپ مختلف، نوع ورنی مورد استفاده در آنها متفاوت است به همین دلیل ورنی دارای انواع متفاوتی است مانند: ورنی گرم، ورنی سرد و ورنی که در صنایع بسته بندی از آن استفاده می شود.

ورنی گرم:

در این روش محصول چاپی را به شیوه سیلک اسکرین پوشش می دهند. از این شیوه برای پوشش روی جلد کتاب، کاتالوگ، برشور، جعبه های بسته بندی مانند دستمال کاغذی و … استفاده می شود.

شیوه کار به این صورت است که از مناطقی از سطح چاپی که قرار است ورنی زده شود فیلم گرفته و عملیات انتقال آن به سطح چاپی مانند تمامی چاپ های دیگر انجام می شود با این تفاوت که به جای استفاده از مرکب از مواد شفاف و بی رنگی به نام ورنی استفاده می کنند.

در این روش برای این که در یک مختصات خاص از بسته بندی بخواهیم ورنی بزنیم یک پلیت جداگانه تهیه کرده و مانند یک رنگ تفکیکی چاپ عمل می کنیم. در این روش همانند چهار رنگ اصلی از اصل تضاد آب و چربی در چاپ افست تبعیت می کنیم، یعنی محلول رطوبت دهی دستگاه افست مانند چهار رنگ اصلی وظیفه رطوبت دهی خود را انجام می دهد.

ورنی سرد:

با این روش تنها به محصول چاپی یک پوشش داده می شود و هیچ گونه درخشندگی یا جلا به محصول چاپی داده نمی شود و تنها موجب تثبیت رنگ آن می گردد که معمولا با چاپ افست این کار انجام می شود و به دو روش صورت می گیرد:

در این روش کل سطح چاپی به ورنی آغشته می شود. بدین ترتیب هر پلیتی که دارای تنپلات کامل باشد می تواند انتقال ورنی را انجام بدهد. بنابراین نیازی به رطوبت دهی نیست و می توان در این مرحله آب دستگاههای چاپ را حذف کرد و به همین خاطر به روش ( بدون آب ) معروف است.

انتقال ورنی با روش چاپی برجسته (لترپرس) : در این شیوه به علت نوع تکنولوژی به کار رفته شده در انتقال مواد انتقال دهنده به سطح چاپی می توان میزان بیشتری نسبت به روش بدون آب، ورنی به سطح بسته بندی انتقال داد.