چاپ سابلیمیشن

چاپ سابلیمیشن از جوهرهای سابلیمیشن حساس به حرارت استفاده می کند که توسط حرارت تصاویر را بر روی سطح چاپ می کند. جوهر سابلیمیشن به شکل محلول ساخته می شود تا از آن بتوان در چاپگرهای جوهرافشان مخصوصی به نام dye sub transfer نیز استفاده کرد. در این مواقع در کنار چاپگر جوهرافشان، از یک چاپگر حرارتی نیز برای انتقال جوهر سابلیمیشن و چاپ تصاویر و متن استفاده می شود. در پروسه چاپ سابلیمیشن، زمانی که تصاویر بر روی سطح چاپ می شوند، جزئی از سطح شده و حتی با تماس دستتان بر روی آن، متوجه هیچ گونه برآمدگی چاپ نخواهید شد. سطوح چاپ سابلیمیشن، صاف و لطیف و زیباست. یکی دیگر از مزایای مهم این نوع چاپ این است که شما می توانید تصاویر مورد نظر خود را با تمام طیف رنگی آن، یکباره بر روی سطح مورد نظر خود را با تمام طیف رنگی آن، یکباره بر روی سطح مورد نظر چاپ کنید و نیازی به تنظیمات پیچیده توناژ رنگ ها که در روش های سنتی مثل چاپ اسکرین انجام می گرفت، ندارید. از چاپ سابلیمیشن بر روی انواع بسترها از جمله پلی استر، پلیمر و پوشش هایی با ترکیبات پلیمری می توان استفاده کرد. جوهر سابلیمیشن می تواند فیبر کاغذ را به خود جذب کند و در سطوح پارچه ای، آنقدر نفوذ کند که با آن کاملاً یکپارچه شود. حرارت زیاد چاپگر حرارتی نیز، جوهر سابلیمیشن را که به شکل جامد است، مستقیماً تبدیل به گاز می کند و عمل تصعید را انجام می دهد. داغی حرارت چاپگر در این زمان، 180 درجه سانتیگراد است که جوهر بدون اینکه تبدیل به مایع شود، مستقیماً از جامد به گاز تبدیل می شود؛ این کار باعث نگهداری از کیفیت رنگ در چاپ می شود. نوعی کاغذ مخصوص چاپ سابلیمیشن نیز وجود دارد که یک روی آن مات و روی دیگر آن شفاف و براق است. فرآیند چاپ را روی سطح براق کاغذ انجام می دهند، به این ترتیب که ابتدا تصویر مورد نظر را بر روی یک کاغذ با کیفیت خوب چاپ می کنند، سپس کاغذ را در چاپگر قرار می دهند تا وضعیت نازل ها را بررسی کنند. در صورت رضایت بخش بودن وضعیت نازل ها، عمل چاپ بر روی کاغذ سابلیمیشن انجام می گیرد. بهتر است کاغذ سابلیمیشن را در تاریکی قرار داد تا از برخورد نور با سطح آن جلوگیری شود.زیرا اشعه نور به تدریج کیفیت کاغذ را کاهش می دهد. برای چاپ در دو طرف یک جسم، معمولاً از کاغذهای حرارتی یا تفلون استفاده می کنند و باید این مورد را همیشه در نظر داشت که سطح شی هرگز نباید مرطوب باشد، به همین خاطر باید از خشک شدن جوهر چاپ بر روی شی اطمینان حاصل کرد زیرا در غیر این صورت کیفیت چاپ پایین می آید. از چاپ سابلیمیشن در ابعاد بزرگتر نظیر چاپ روی ورق های فلزی و یا تخته شاسی در سایز A4 نیز استفاده می شود.

از فرآیند چاپ سابلیمیشنی که توسط چاپگر جوهر افشان انجام می شود، نمی توان چاپ بر سطوح صد در صد طبیعی مثل کتان استفاده کرد؛ جوهر گاز شده، برای آنکه با بافت پارچه عجین شود نیازمند پارچه هایی با ترکیبات پلیمری یا پلی استی است که دارای منافذ ریزی بر روی سطح خود هستند، در چاپ سابلیمیشن تنها برای سطوحی کاربرد دارد که دارای منافذ هستند، در غیر اینصورت، جوهر تنها بر روی سطح پارچه می نشیند که با شست و شو و فرسایش از بین می رود. پارچه های طبیعی به خاطر سطوح صاف و سیقلی شان، جوهر سابلیمیشن را به خود جذب نمی کنند و به همین دلیل برای این نوع چاپ مناسب نیستند. البته یکی از زمینه های رایج کاربرد چاپ سابلیمیشن، در چاپ تیشرت های کتانی است که دارای پوشش های ظریف میکرونی در سطح بیرونی خود هستند. انواع کلاه ها و گرمکن های ورزشی، پد موس، ماگ ها، بشقاب های سرامیکی، انواع جاکت، توپ و بسیاری از چیزهایی از همین قبیل، توسط این نوع چاپ تصویرنگاری می شوند.

بیشتر سطوحی که برای چاپ جوهر افشان سابلیمیشن در نظرگرفته می شوند، دارای رنگ سفید هستند؛ اینکار به این علت انجام می گیرد که رنگ چاپ جوهرافشان شفاف است و برای تشخیص آن به رنگ پشت زمینه روشن نیاز است تا جوه ربتواند خود را نشان دهد. سطوح سفید می تواند نیاز به ایجاد تضاد رنگی را ایجاد کند و کیفیت رنگ ها را بهبود ببخشد. استفاده از سطوح چاپی سفید همچنین امکان چاپ طیف وسیعی از رنگ را فراهم می کند. از رنگ های فلزی درخشان مثل رنگ نقره ای و طلایی هم برای چاپ لوگو و تایپوگرافی ها استفاده می شود که معمولا توسط چاپگرهای لیزری تک رنگ و تمام رنگ زده می شوند.

برای بسته بندی و انبار کردن اشیایی که چاپ سابلیمیشن بر روی آنها انجام شده مراقبت های ویژه ای را انجام می دهند. اگر مواد چاپ شده با این روش به طور مستقیم در تماس با یکدیگر بوده و یا اینکه در تماس مستقیم با مواد مصنوعی باشند، این احتمال وجود دارد که به مرور زمان رنگ سابلیمیشن به مواد مصنوعی دیگر پس داده شود، به همین خاطر محصولات چاپ شده را به هیچ وجه رو در روی هم قرار نمی دهند. هنگام نقل و انتقال آنها نیز، این محصولات را در لفافه های پلاستیکی قرار نمی دهند. اگرچه بسیاری از اشیایی که با روش سابلیمیشن چاپ می شوند، در قسمت عملیات تکمیلی، با پوشش های یووی کاور می شوند که در این صورت نیازی به مراقبت های ویژه نخواهد بود. از چاپ سابلیمیشن با پوشش یووی برای چاپ در محیط های بیرونی استفاده می شود.

تفاوت های چاپ سابلیمیشن با چاپ اسکرین

چاپ دای سابلیمیشن از نظر حوزه کاربردی آن بیشترین شباهت را به چاپ اسکرین دارد؛ چاپ اسکرین دارد؛ چاپ اسکرین نیز مانند روش دای سابلیمیشن، برای طرح زدن بر روی بسیاری از سطوح مختلف مسطح یا مدور از جمله پارچه، سرامیک و فلز، مورد استفاده قرار می گیرد. چاپ اسکرین روش سنتی و دستی چاپ است که طی فرآیند آن، از یک توری یا شابلون برای انتقال تصاویر استفاده می شود، به این ترتیب که که ابتدا با یک لایه نازک شابلون یا قاب را تهیه می کنند و سپس لایه نازکی از لاک حساس دیازو را روی آن کشیده و با پرینت طرح درون دستگاه چاپ دستی قرار می دهند.. دستگاه چاپ سیلک طرح مورد نظر را روی توری حک می کند. با آماده شدن شابلون طرح، به دستگاه سیلک دستی نیازی نیست و سایز مراحل کاردک رنگ کشی، گذاشتن شابلون و جمع کردن سطح صاف به شکل دستی انجام می شود. چاپ اسکرین مزایای زیادی دارد: سادگی فرآیند چاپ، مقرون به صرفه بودن آن و امکان چاپ بر روی طیف وسیعی از بسترها. ولی از معایب آن هم نباید غافل شد: اول اینکه سرعت چاپ در این روش بسیار پایین و وقت گیر است همچنین باید گفت که کیفیت و رزولوشن چاپ نهایی در محصولات سیلک اسکرین دارای محدودیت هایی نیز هست که از این نظر با کیفیتی که چاپ سابلیمیشن به دست می دهد قابل قیاس نیست. طیف رنگ های قابل چاپ در روش سیلک اسکرین به شکل قابل ملاحظه ای کمتر از دای سابلیمیشن است، در صورتی که در روش سابلیمیشن که با پرینترهای جوهر افشان انجام می گیرد، هر رنگی با هر طیف و گام قابل چاپ است.

در رابطه با تیراژ چاپ در این دو روش چاپی، باید بگوییم که چاپ اسکرین بسیار موفق تر از سابلیمیشن عمل می کند؛ در واقع بزرگترین چاپ اسکرین (نوع ماشینی آن) را می توان مقرون به صرفه گی آن در کار با تیراژهای بالا شمرد در صورتی که چاپ سابلیمیشن در تیراژهای بالا هزینه های زیادی را روی دست تولید کننده می گذارد. به همین خاطر امروزه هنوز هم برای کار با تیراژ بالا، تجهیزات چاپ اسکرین در اولویت استفاده نسبت به دای سابلیمیشن قرار می گیرد.

چاپ اسکرین یک فرآیند چاپ همه کاره است؛ از این روش برای چاپ بر روی هر بستری با هر نوع سطح استفاده می شود، البته بزرگترین زمینه کار چاپ اسکرین، چاپ بر روی پارچه ها از جمله تیشرت است که بر خلاف آن، چاپ سابلیمیشن در این زمینه دارای محدودیت هایی است؛ یکی از بزرگترین محدودیت های چاپ سابلیمیشن این است که فقط بر روی پارچه های پلی استری منفذ دار یا ترکیبات آن قابل چاپ است، به همین خاطر این نوع چاپ بر روی پارچه های صد در صد طبیعی قابل استفاده نیست. اگرچه کیفیت چاپ دای سابلیمیشن از اسکرین بیشتر است، این چاپ باید تنها بر روی بسترهای سفید و یا بسیار روشن انجام بگیرد. به عبارت دیگر چاپ دای سابلیمیشن بر روی سطوح تاریک دیده نمی شود ولی بر خلاف آن، چاپ اسکرین بر روی هر رنگ تاریک یا روشنی قابل چاپ است.

شاید بزرگترین محدودیت چاپ اسکرین، سرعت پایین چاپ آن باشد، به این خاطر که برای چاپ هر رنگ نیازمند یک بار عبور بستر از داخل ماشین هستیم، به عبارتی دیگر، در چاپ اسکرین رنگ ها نمی توانند یکباره و با هم چاپ شوند. به همین دلیل در چاپ تصاویر چند رنگ، نیازمند رجیستری رنگ ها و تنظیمات دقیق برای آنها هستیم که سخت و وقت گیر است. چاپ دای سابلیمیشن احتیاج به هیچ یک از این تنظیمات ندارد؛ در این روش لازم نیست نگران لایه های مختلف رنگ باشیم زیرا در این روش همه رنگ ها یکباره و با هم چاپ می شوند. دای سابلیمیشن همچنین این امکان را می دهد که طرح خود را به هر شکل و سبک دلخواه طراحی کنیم و برای چاپ کار جدید، تنها نمونه اورجینال را تغییر دهیم، این در صورتی است که روش سیلک، برای تغییر کوچکترین المان تصویر، نیازمند آماده سازی مجدد تمام مراحل چاپ هستیم.

هر دو روش چاپ اسکرین و دای سابلیمیشن دارای قابلیت چاپ تصاویری با دقت و جزئیات بالا هستند. برای چاپ رنگ ها در روش دای سابلیمیشن از رنگ های CMYO (سایان، مژنتا، زرد و پوشش شفاف) استفاده می شود و برای چاپ تصاویر با گاموت رنگی خاص در مورد تصاویر با وضوح بسیار بالا، به تنظیمات پیچیده تر نیاز است. چاپ اسکرین اگرچه معمولا برای تصاویر ساده تر استفاده می شود، برای چاپ تصاویر رنگی با کیفیت، از تکنیکی موسوم. به "فرآیند چهاررنگ" استفاده می کند که عمل بازسازی تصاویر را از طریق شبکه های ظریف دات ها ایجاد می کند. البته این کار به دقت و تمرین زیاد نیاز دارد و کیفیت مورد نظر در این روش، به راحتی چاپ دای سابلیمیشن به دست نمی آید. از طرف دیگر باید گفت که اگرچه فرآیند چاپ این تصاویر در روش سابلیمیشن فرآیندی است که طی آن جوهر در بافت بستر چاپی نفوذ می کند و در نتیجه سطحی ظریف و بدون برآمدگی ایجاد می کند. چاپ اسکرین از مرکب های مخصوصی استفاده می کند که می توانند طیف گسترده ای از رنگ ها و ویژگی ها مثل جلوه های فلزی براق تا فویل و مرکب های پفی را تولید کند.

نتیجه چاپ در هر دو روش دای سابلیمیشن و اسکرین لطیف و درخشان است. رنگ ها در روش دای سابلیمیشن روشن و درخشان و کاملاً یکپارچه با بافت بستر است. البته این نتیجه را می توان در روش اسکرین با مرکب های پایه آب و غیر شارژی نیز به دست آورد اما در صورت استفاده از مرکب های پلاستیکی، چون این نوع مرکب بر روی سطح بستر می ماند و به داخل آن نفوذ نمی کند، کار چاپ شده را سنگین تر می کند. نتیجه کار در هر دو روش چاپ، کاملاً پایدار و با استقامت است که توسط فرسایش یا خراش و شست و شو از بنی نمی رود. فرآیند کیورینگ چاپ دای سابلیمیشن، همزمان با چاپ تصاویر و توسط گرمای بالای 180 درجه انجام می شود ولی در چاپ اسکرین فرآیند حرارت دهی بعد از چاپ و توسط دستگاه خشک کن انجام می گیرد.

هر دو روش چاپ دای سابلیمیشن و اسکرین، روش های چند کاربردی و ارزشمندی مخصوصا در چاپ محصولات پارچه ای هستند. هر دو روش دارای مزیت ها و معایب خاص خود هستند که آنها را برای بعضی از پروژه ها مناسب و برای بعضی دیگر نامناسب می کند که نسبت به حوزه کاربری آنها توسط تولیدکنندگان انتخاب می شوند.

منبع: ماهنامه صنعت چاپ شماره 442 اردیبهشت 1397